GELİŞİM ALANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
İLETİŞİM VE DİL BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların iletişim becerileri ile dil ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi, kapsamlı değerlendirme sürecinin temel elemanıdır. Bu alandaki yetersizlikler otizmi ilk tanımlayan Kanner tarafından otizmin önemli bir göstergesi olarak belirtilmiş, daha sonra kullanılan tanı ve sınıflama sistemlerinde de iletişim güçlükleri ile dil ve konuşma problemleri bir tanı ölçütü olarak kabul edilmiştir. Alanyazında çocuğun zihinsel becerileri ile birlikte iletişim becerilerinin uzun dönemli sonuçları yordadığı, bu nedenle uygun müdahale planı yapılması için dil, konuşma ve iletişim becerilerinin değerlendirilmesi gereken temel alan olduğu vurgulanmaktadır.
Dil ve konuşma terapistleri çocuğu değerlendiren ve bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlayan ekibin bir parçasıdırlar ve dil konuşma becerilerinin gelişimini değerlendirir, bu değerlendirme sürecini motor taklit, ortak dikkat ve oyun becerilerini de göz önüne alırlar. Bunun yanı sıra derin pragmatik, semantik ve diğer elemanlarını değerlendirirken çocukların iletişim becerileri hakkında da verir toplayarak ayrıntılı bilgi edinirler.
Alanyazın incelendiğinde otizmli çocukların dil konuşma ve iletişim becerilerini değerlendiren çeşitli araçları olduğu görülmektedir. Otizmli çocukların dil, konuşma ve iletişim becerilerini değerlendirmek amacıyla kullanılan araçların bazıları aşağıda verilmiştir…
Dil Öncesi Değerlendirme Araçları
- İletişim ve Sembolik Davranışlar Ölçeği- Gelişimsel Profil, Bebek-Küçük Kontrol listesi
- Erken Sosyal ve İletişim Ölçeği
Erken Dil Gelişimini Değerlendirme Araçları
- Peabody Resimli Sözcük Testi
- MacArthur-Bates İletişim Envanteri
- Okul Öncesi Dil Ölçeği
Sözce Uzunluğu ve Sözcük Sayısı
- Dilin Sistematik Analizi
Dilin Pragmatik Özelliğini Değerlendirme Araçları
- Pragmatik Beceriler Testi
- Pragmatik Dil Testi
- Pragmatik Dil Becerileri Envanteri
Yüksek İşlevli Otizmli Çocuklar
- İletişim Kontrol Listesi
Sözel Becerileri Olmayan Otizmli Çocuklar
- İletişim Değerlendirme Profili
- İletişim Destek Kontrol Listesi
