Maymun Çiçeği İle Çiçek Hastalığı Farkı Nedir?
Son günlerde giderek daha fazla ülkeye yayılan ve hafif paniğe neden olan maymun çiçeği ile binlerce insanın hayatını tehlikeye sokan çiçek hastalığı arasındaki fark nedir? Türkiye'de ve dünyanın birçok yerinde son aylarda koronavirüs etkilerinin azaldığı bir döneme girmiş bulunuyoruz. Vaka sayısı azaldı ve kısıtlamalar kaldırıldı. Her şey normale dönecek diye beklenirken, Avrupa ve ABD'den yeni virüs haberi geldi: maymun çiçeği.
Virüse ve neden olduğu enfeksiyonlara duyarlı olan insan vücudu hızla paniğe kapıldı. Hastalık şimdiye kadar 15 ülkede ortaya çıktı ve maymun çiçeği virüsünden (MPXV) kaynaklanıyor. 17. ve 18. yüzyıllarda gün yüzüne çıkan ve 20. yüzyıla kadar devam eden çiçek hastalığı ile yakından ilgilidir. Ancak elbette aralarında bazı farklılıklar vardır.
Maymun Çiçeği ve Çiçek Hastalığı
Deride benzer lezyonlara neden olan iki virüs, omurgalıların ve hayvanların doğal konakçısı olan Poxviridae virüs ailesinden Chordopoxvirinae alt familyasının Orthopoxvirus cinsine aittir. Bu nedenle yakından ilişkilidirler.
Maymun Çiçeği ve Çiçek Hastalığı Benzerliği
Her ikisinde de; Şiddetli ateş-Sırt ağrısı- Halsizlik yaygın semptomlardır. Bu semptomlara ek olarak, nadir de olsa çiçek hastalığında karın ağrısı ve kusma da görülürken, maymunda bu semptomların hiçbiri görülmez. İki hastalığın semptomları arasındaki en büyük fark, lenf bezlerinin şişmesidir. Maymun hastalığında görülür ama çiçek hastalığında görülmez. Titreme de maymun çiçeği belirtilerinden biridir.
Çiçek hastalığı, 20. yüzyılda 300 milyona yakına insanın öldüğüne inanılan tarihin en ölümcül hastalıklarından biridir. Yayınlanan verilere göre, 10 kişiden 3'nü öldürmüştür. Maymun çiçeği durumunda bu oran 10 kişide 1'dir. Bu nedenle, maymun hastalığı çiçek hastalığına göre fazla ölümcül değildir.
Tedavi yöntemi aşıdır. Maymun çiçeği için doğrudan bir aşı geliştirilmemiştir. Fakat çiçek hastalığı için çıkartılan ve hastalığın ortadan kalkmasıyla bırakılan çiçek aşısının maymun hastalığı durumunda daha etkili olabileceği gösterilmiştir. Bu, geçmişte çiçek hastalığına karşı aşılanmış kişilerin maymun çiçeği hastalığından daha hafif bir iyileşme gösterebileceği anlamına gelir.
Tarihte ilk aşı olarak bilinen ve yaklaşık 40 yıldır kullanılmayan çiçek hastalığı aşısının başka versiyonu Modifiye Virüs Ankara aşısına dayalı yeni bir aşı, 2019 yılında maymun çiçeği tedavisi için onaylandı. Pek yaygın kullanılmamaktadır. Maymun çiçeği için onaylanan bir başka ilaç da Ocak 2022'de onaylanan bir antiviral ilaç olan Tecovirimat'tır.
