OLUMLU PEKİŞTİRME

Bir tepkinin hemen ardından tepkinin gelecekteki olma olasılığını arttıran bir uyarının koşullu olarak sunulmasına  olumlu pekiştirme denir. 

 Olumlu pekiştirme kavramını daha açık olarak ele almak amacıyla, pek çok araştırmacı ve uzman tarafından üzerinde uzlaşı sağlanmış olan bu tanımda yer alan kilit sözcükleri ayrıntılı olarak inceleyelim.

‘’ARTTIRAN’’ sözcüğü uyarının davranışın yeniden ortaya çıkma olasılığını arttırma etkisini vurguladığı için  bir tür pekiştirmenin  ifade edildiği açıkça ortaya konulmaktadır.

 Olumlu pekiştirme kullanıldığında bir tepkinin üretilmesinin ardından bilinçli olarak bireye bir uyaran sunulmaktadır. Bu süreç ‘sunum’ sözcüğüne karşılık gelmektedir.  Son olarak ise, pekiştirme tanımında ‘’koşullu’’  sözcüğü yer almaktadır. Koşulluluk ile, istenen tepki üretilinceye kadar öğretmen ya da uygulamacının öğrenciye pekiştireç sunmamasını ifade edilmektedir.

Uygulamalı davranış analizi nin en temel ve en önemli özelliği olduğu ifade edilmektedir.  

Örneğin, öğretmen ‘’Mazlum,  tüm matematik problemlerini bitirdiği  zaman uçak modelleri ile oynayabilirsin’’  biçiminde bir koşul belirttiğinde, uçak modelleri Mazlum için pekiştirici niteliğe sahipse olumlu pekiştirmenin kullanılmasının hedeflendiği ifade edilebilir. Örneğimizde pekiştirici uyaran olan uçak modelleriyle oynama, öğrenciye istenen davranışın (matematik problemlerini çözme) ortaya çıkmasına bağlı olarak (koşullu) sunulur.

Bir sonuç olarak sunulan ve tepki vermedi ki bir sonraki artıştan sorumlu olan uyana  olumlu pekiştireç ya da daha basitçe pekiştireç denir. Olumlu pekiştireç bireye sunulmak üzere ortama eklenen uyarandır. 

Daha önce açıklandığı gibi, olumlu pekiştirme davranış ile sonuç arasındaki ilişkiyi tanımlarken olumlu pekiştireç terimi bu süreçte kullanılan aracı tanımlar.