Ötanazi Bir Hak Mıdır? Tartışmalı Bir Uygulama Olan Ötanazi Nedir? Yasal Mıdır?
Antik Yunan’da ve Roma’da uygulanarak günümüze kadar gelen ötanazi uygulaması, Türk toplumunda kabul görebilir mi? Ötanazi kelimesinin tam anlamına bakarsak, “eu”(iyi) ve “thanatos”(ölüm) kelimelerinin bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Yani, kolay yollu ölüm, kolay ölüm şeklinde bir çeviri yapılabilir. Peki, uygulanması mümkün müdür? Kısa bir şekilde açılamaya çalışırsak ötanazi uygulaması nedir? Hangi şartlarda yapılır?
Ötanazi Nedir? Ne Anlama Gelir?
Mantıken baktığımızda, çok acılı hastalıklarla uğraşan insan ve hayvanların, rızaları dâhilinde hayatlarına son vermektir. Kimileri bu uygulama yasal bir hak olmalıdır derken, kimileri de buna bir meşrulaştırılmış bir cinayet gözü ile bakıyor. Günümüzde çok çekişmeli bir konu olan ötanazi, ilk olarak Antik Yunan ve Roma’da ortaya çıkmıştır.
O dönemlerde bireyselliğin çok fazla önemsenmiyor oluşu bu durumu tetiklemiş. Hatta yaşam hakkının kazanılmış en temel hak olduğuna çok fazla inanılmadığı için, kürtaj, yeni doğan bebekleri öldürme ve intihar gibi durumlara da çok tepki gösterilmiyor. Birçok Roma ve Yunan tarihçisi ve yazarı tarafından ise ötanazi “yaşama güzel bir veda”, “huzurlu ölüm” manalarında kullanılmıştır.
Ötanazi Çeşitleri Nelerdir? Türkiye’de Uygulanır Mı?
Ötanazi için 3 farklı sınıflandırma ve iki ayrı prosedür söz konusudur:
- Gönüllü Ötanazi: Kişinin kendisi burada ötanazi için açık bir rıza ile talepte bulunur.
- Gönülsüz Ötanazi: Ötanazi işlemi yine gerçekleştirilir fakat bunu şahıs talep edemez çünkü beyan edemeyecek kadar hastadır. Bu durumda bir yakını ötanazi talebinde bulunabilir.
- İstem Dışı Ötanazi: Hasta ve yakınlarından bir talep olmadan ötanazi işlemi gerçekleştirmektir. İstem dışı olduğu için cinayetle hemen hemen aynı görülür.
Ötanazi işlemleri yapılırken de aktif ve pasif ötanazi olmak üzere prosedürler uygulanır. Aktif ötanazi de yaşam fonksiyonlarını tamamen durdurmak için vücuda öldürücü bir madde vermek söz konusudur. Pek fazla kabul görmez, cinayetle eş değerde tutulur. Pasif ötanazi de ise hayat fonksiyonlarını sağlayan ilaç veya cihazların kesilerek, ölümün gerçekleştirilmesidir. Şu an itibariyle, Türkiye’de ötanazi uygulanmaz ve yasal değildir. Ancak şahısların tedaviyi reddetmesi, pasif ötanazi gibi görülebilir.