ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUĞA SAHİP AİLELERİN ÖZELLİKLERİ

Ailelerin özel gereksinimli çocuklarının birçok gereksinimi karşılamada etkin katılımcı olabilmelerini ve karşılaştıkları sorunlarla başa çıkma kapasitelerini etkileyen birçok etmen bulunmaktadır. Bu etmenler arasında ailenin büyüklüğü ve kültürel yapısı, anne babanın kişilik özellikleri, eşlerin birbirine ne ölçüde yakın ve destek oldukları, anne-babaların evlilik uyumları, dini inanışları, yakın çevrenin ve toplumun özellikleri, aile bireylerini sosyo-ekonomik düzeyleri, sağlık, kişilik özellikleri çocuk ihmali ve istismarı ve yoksulluk gibi değişkenlerin yanı sıra çocuğun cinsiyeti, özrünün türü ve derecesi gibi etmenler İlk göze çarpan etmenler arasında sıralanabilir.

Türkiye'de özel gereksinimli çocukları olan ailelerin Demografik özellikleri ve yaşam alanlarının özellikleri, sosyo-ekonomik statüleri, aile türü ve bu ailelerin hane içindeki birey sayıları hakkında bütün Türkiye'yi kapsayan bir araştırma bulunmamaktadır. Ancak, gelişimsel geriliği olan çocuğa sahip aileler üzerinde Eskişehir ilinde yapılan bir araştırma genel resmin bir parçası hakkında bilgi vermektedir. Bu çalışma Eskişehir ilinde resmi özel eğitim okullarına devam eden 143 öğrencinin ailesinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. çalışmaya katılan ailelerin %40 7,6 ilkokul, %21’i lise, %10,5’ ortaokul, %7,7’si ise üniversite mezunudur. Diğer yandan cevaplayıcıların eşlerinin eğitim düzeyleri ise %41,7’si ilkokul, %20,5’i lise, %%17,4’ü ortaokul ve %11,4’ü üniversite mezunu şeklindedir. Araştırmaya katılanların %65,8’i ev kadını, %7,5’i emeklilerden oluşmaktadır. Geri kalanların ise değişik meslek alanlarında çalıştıkları görülmüştür. Bu ailelerin ekonomik gelirleri  farklılaşsa bile  ortalaması Asgari ücretin biraz üzerindedir.  katılımcılar aile türüne göre incelendiğinde, ailelerin %87,4’ ünü anne-baba ve çocuklardan oluşan çekirdek aile, %4,9’unu iki neslin bir arada yaşadığı geniş aile, %6,3’ünü tek aile büyüğü ile akrabanın beraber yaşadığı parçalanmış geniş aile ve %1,4’ünü ise tek ebeveynli parçalanmış aileler oluşturmaktadır. 

Sonuç olarak özel gereksinimli çocuğa sahip aileler, orta ve ortanın altında bir sosyo-ekonomik düzeyden  gelen, büyük bir çoğunluğu sadece okur- yazar ve  temel eğitim almış çekirdek ailelerdir.