SOSYAL BECERİ
Sosyal yeterliliğin bir öğesi olan sosyal beceriler, bireyin bağımsızlık kazanarak yaşadığı topluma uyum sağlamasını ve toplumun bir parçası olmasını sağlayarak bireyin yaşam kalitesini etkileyen davranışlardır.
Sosyal becerileri, sosyal yeterliliğin bir unsuru olan öğrenilmiş ayrık davranışlar olarak tanımlamıştır. Sosyal beceriler öğrenme ile gelişir, bireyin yaşadığı kültürden etkilenir ve toplumdaki diğer bireylerin sosyal pekiştirmeleri ile artar.
Sosyal beceriler, geniş ve karmaşık bir yapı olan sosyal yeterliliğin bir parçasıdır. Sosyal beceriler; zeka, dil, algı, tutum, değer, kişilik becerinin kullanıldığı ortam, cinsiyet, yaş, yetersizliğe sahip olup olmama gibi çeşitli değişkenlerden etkilenmektedir.
Sosyal becerileri etkileyen farklı ve çok sayıdaki bu değişkenler, hem farklı disiplin alanlarından bilim insanlarının bu kavrama ilgi duymasına neden olmuş hem de bu farklı bakış açıları kavrama ilişkin çok sayıda tanımların yapılmasına yol açmıştır.
Sosyal beceriler ile ilgili yapılan tanımlarda 7 ortak nokta bulunmaktadır. Sosyal beceriler ile ilgili yapılan 16 tanımı inceleyerek bu 7 ortak nokta aşağıda yer alan biçimde sıralanabilir.
Sosyal beceriler:
- Sözel ve sözel olmayan davranışlar içerir.
- Bireyin etkili ve uygun biçimde etkileşimi başlatmasını, sürdürmesini ve etkileşime tepki vermesini sağlar.
- Bireyin çevresiyle etkileşim sonucunda oluşur.
- Öğrenme yoluyla kazanılır.
- Bireyin yaşından, cinsiyetinden, konumumdan ve bulunduğu çevrenin özelliklerinden etkilenerek şekillenir.
- Sosyal pekiştireçler ile etkililiği artar.
- Sosyal beceriler de ki yapılan değerlendirmeler ile belirlenebilir ve bu beceriler eğitimle geliştirilebilir.